Wat is gevaarlijker? Vlammen of rook?

Het antwoord zal je verbazen. Niet de vlammen, maar de rook die vrijkomt bij een (woning)brand eist de meeste slachtoffers. En soms zelfs met een fatale afloop. Dokter Roelf Breederveld legt uit hoe dat komt.

Patiënten die binnenkomen na een brand, worden eerst gecheckt op longschade.

Als chirurg in het brandwondencentrum van het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk én professor Acute Brandwondengeneeskunde, ziet Roelf Breederveld veel slachtoffers van woningbranden. Vaak zijn ze er, na dit noodlottige ongeval, erg slecht aan toe. Verrassend genoeg komt dat niet door de brandwonden, maar door het teveel aan rook wat is ingeademd. Rook (die vrijkomt bij brand) is namelijk om drie redenen gevaarlijk. Ten eerste kan de hete lucht ervoor zorgen dat je binnenin – van mond tot en met stembanden – verbrandt. Ten tweede kan het inademen van fijne roetdeeltjes ontstekingen in de luchtpijp en longen veroorzaken. Maar rook is vooral gevaarlijk doordat het twee hele giftige ingrediënten bevat: koolmonoxide en cyanide. Adem je die teveel in, dan ontstaat er schade aan het lichaam. Deze giftige gassen schakelen samen de zuurstoftoevoer naar organen als hersenen, nieren en darmen uit en leggen de stofwisseling in cellen plat.

Prof dr Roelf Breederveld

Het teveel inademen van rook wordt ‘inhalatietrauma’ genoemd. Dokter Breederveld krijgt er in het brandwondencentrum veel mee te maken. “Als mensen brand meemaken,” zegt hij, “ademen ze rook in. En dat kan, zelfs al is het maar heel even geweest, dodelijk zijn. Tijdens de cafébrand in Volendam zijn de meeste kinderen niet aan hun brandwonden overleden, maar door de rookvergiftiging. En nog steeds maak ik het mee dat de brandweer iemand levend uit een brandend huis redt, maar onderweg naar ons ziekenhuis overlijdt.” Roelf Breederveld heeft als expert maar één medicijn tegen rookvergiftiging: “Blijf uit de rook! Dus zorg ervoor dat u een werkende rookmelder hebt. Die alarmeert u tijdig bij brand, zodat u naar buiten kunt vluchten en zo min mogelijk rook inademt. De koolmonoxide die bij brand vrijkomt, is geurloos en maakt je suf, dus kan u als sluipmoordenaar overvallen in uw slaap. Met fatale gevolgen voor uzelf en uw medebewoners.”